Herziening van de havenarbeid wetgeving in België: de belangrijkste veranderingen

De Raad van State heeft op 26 oktober 2022 de 'wijziging-Peeters' op de wet-Major, de basiswet die sinds 1972 de havenarbeid regelt, vernietigd.

Dit kwam er nadat het Europees Hof van Justitie in februari 2021 oordeelde dat de bepalende rol van de paritair samengestelde commissie van werkgevers en werknemers in strijd was met het Europees recht. Dit arrest had als gevolg dat het Belgische systeem in flagrante onwettelijkheid was en dat er geen sancties konden worden genomen tegen bedrijven die anders zouden handelen.

Als een antwoord op het vernietigend arrest van de Raad van State is er op 21 december 2022 een nieuw Koninklijk Besluit (KB) uitgevaardigd om tegemoet te komen aan deze onwettelijkheid. Hieronder zetten we de belangrijkste veranderingen op een rijtje:

• De beslissingen over erkenning, schorsing en intrekking van erkenningen van havenarbeiders worden voortaan genomen door ambtenaren van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg in elk havengebied. De administratieve commissie (binnen de paritaire subcomités van het betrokken havengebied) zal niet langer als beslissingsorgaan optreden, maar zal wel worden geraadpleegd.
• De eisen voor de leden van de administratieve commissie zijn aangepast. Van elk lid wordt nu deskundigheid op het gebied van havenarbeid verwacht.
• De procedure voor de aanvraag en de beroepsprocedure is gedetailleerd neergeschreven. Aanvragen voor de erkenning moeten worden ingediend bij de FOD Werkgelegenheid via een speciaal formulier. De minister kan de aanvraagprocedure verder uitwerken in een ministerieel besluit.
• De beslissing om havenarbeiders op te nemen in de pool van erkende havenarbeiders wordt genomen op basis van de behoefte aan arbeidskrachten. Dit wordt bepaald aan de hand van de economische prognoses over haventrafiek en arbeidsmarktdemografie door ambtenaren van de FOD Werkgelegenheid.
• Havenarbeiders die niet in de pool worden opgenomen, moeten een schriftelijke arbeidsovereenkomst hebben volgens de Arbeidsovereenkomstenwet van 1978. De erkenning eindigt automatisch na 13 opeenvolgende weken zonder havenarbeid onder een schriftelijke arbeidsovereenkomst, maar deze termijn kan worden verlengd.

Het KB is op 6 januari 2023 in werking getreden.

Bij vragen of opmerkingen hierover, neem gerust contact met ons op via info@leeward.be.